Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Bozkurt, Arjantin mahkemelerinde 11 yıllık yargı sürecinin sonunda "Ermeni soykırımı" iddiaları üzerine verdiği kararı değerlendirdi ve "İç yargı organının kararı uluslararası hukuk bakımından diğer devletleri bağlamaz" dedi.
Açıklamada Bulundu
Ermeni asıllı Arjantin vatandaşı Gregorio Hayrabediyan`ın 2000 yılında yargıya başvurarak 1. Dünya Savaşı sırasında Sivas ve Harput`ta yaşayan aile fertlerinin akıbetlerinin Türkiye`ye sorulmasını istediği davada Türkiye`nin "insanlığa karşı suç işleyen bir ülke" olduğu hükmü verildi. Kararı değerlendiren Prof. Dr. Bozkurt, bunun sadece bir parlamento kararı olmaktan öteye giderek, İsviçre örneğinde olduğu gibi "kanun" haline dönüştüğünü ve isnad edilen fiiller bakımından yasama organı kararı ile yargı organı kararı arasında bir farklılığın olmadığını söyledi. Bu tür kararlar için yapılan "Türkiye`yi parçalayacaklar", "ödenmeyecek ölçüde tazminat talepleriyle karşı karşıya kalacak" yönündeki değerlendirmeleri abartılı bulduğunu belirten Prof. Dr. Bozkurt, uluslararası Ceza Muhakemesini kuran Roma Statüsünde düzenlenen suçlardan ancak gerçek kişilerin yargılanabileceğini, dolayısıyla Arjantin yargı kararının Türkiye için soyut bir iddia olarak kaldığını vurguladı.
Yargıya Gidilebilir
Evrensel yargı yetkisinin kullanılmasını Türkiye için de bir ölçüt olduğunu belirten Prof. Dr. Bozkurt; "Açık denizlerde örneğin köle ticareti veya uyuşturucu madde kaçakçılığı yapan gemiler üzerinde tüm devletlerin yargı yetkisi de dahil ulusal yetki kullanmaları mümkün. Uluslararası hukuk bakımından bu örneklerde olduğu gibi bir ortak hukuk alanının oluştuğu; bazı fiil ve davranışlar bakımından uluslararası toplum adına tüm devletlerin yetki kullanabileceği bir ortak hukuk düzeninin oluştuğundan söz edilebilmekle birlikte; ortaya çıkan soykırım iddiaları için aynı sonuca ulaşmak mümkün değildir. Uluslararası toplum üyeleri arasında meydana gelen bir uyuşmazlık, ancak tarafların ortak rızasıyla bir uluslararası yargı organı önüne götürülebilir, tek taraflı olarak bir uyuşmazlık yargı organı önüne taşınamaz" diye konuştu.
