Kırıkkaleli tarih profesörü Ahmet Kankal, iskan raporlarına dayanarak Yörüklerin ve cemaatlerin Kırıkkale’ye yerleşmesini ele alan bir kitap hazırladı…
Kırıkkale Bilgileri
Kitapta Kırıkkale’nin nasıl oluştuğuna dair şu bilgiler yer alıyor: “Ulaş cemaati ile Mahmudlu yörüklerine mensup Kırıklı, Hacılar, Yahşihanlı ve Karacalı cemaatleri, Dulkadirlilerin Osmanlı Devleti`ne i1hakını müteakip Keskin kazasına gelmişler ve Çankırı Sancağı`nın 1578 yılı tahririnde yer almışlardır. Bunların Maraş, Elbistan taraflarından değil de hemen yakındaki Bozok ve Kırşehri gibi yine Dulkadirli Beyliği`nin sınırları içerisinde bulunan yerlerden, ilhak ile birlikte Çankırı Sancağı arazisine gelmiş olmaları da muhtemeldir.
Cemaatlerin Gelişi
Cemaat1erin 1521`den sonra bölgeye geldiği düşünülürse ve bölgedeki konar-göçerliklerinin de 17. yüzyılın sonundaki bir kısım aşiretlerin iskana geçirilişine kadar devam ettiği göz önüne alınırsa, bu civarda 150 yıla yakın bir zaman konar-göçer hayat sürdükten sonra yerleşik hayata geç tikleri söylenebilir. Bu cemaatlerin 1711 yılından önce kendi cemaat adlarıyla anılan köyler kurduklarına dair elimizde belge vardır.
Şeyh Şami Geliyor
Bu belgede Şeyh Şami-i Sufla (Aşağı veya Küçük Şeyh Şami) adlı köyün ahalisi ile Akçakavak, Yahşihan, Kırık, Süleymaniı, Hasandede, Karacalar veya Karacalı, Ulaş ve Şarklı köyleri halkı arasında çıkan bir anlaşmazlık yer almaktadır. Yahşihanlı cemaatinin 2 Rebiülevvel 1114 (27 Temmuz i702) tarihli bir belgede Karahacılı (aslı Karacalı olup yanlışlıkla Karahacılı yazılmış olabilir) ve diğer cemaatlerle birlikte Niğde Sancağı Develi nahiyesinde bulunan Aladağ yaylağında yayladığı esnada ahalinin kendilerine mani olduğuna dair şikâyeti üzerine merkezden bunlara müdahale olunmaması yolunda ferman sureti yer almaktadır.
Yerleşik Düzene Geçiş
Eğer bu Yahşihanlı cemaati bizim zikrettiğimiz cemaat ise -ki biz onu öyle anlıyoruz, çünkü Orta Anadolu`daki cemaatlerin Toroslarla alakaları yerleşene kadar hiç kesilmemiş, yerleştikten sonra ise türkü ve ağıtlarda yaşamıştır- bu cemaatin 1702 tarihinden sonra yerleşik hayata geçmesi söz konusudur.”