Tüpraş negatif ve dalgalı seyreden petrol piyasası ve kur nedeniyle ilk altı aylık dönemi Vergi Öncesi Zarar ile kapattı.
Gerilemesine Neden Olmuştur
2013 yılına 113 Dolar/varil seviyesinden başlayan Brent referans ham petrol fiyatı ilk çeyrek dönem sonunda 107 Dolar/varil seviyesinden kapanmıştır. İkinci çeyrek dönemde ise gelişmiş ülkelerin parasal genişleme adımlarında değişim açıklamalarıyla yükselen dolar kurunun emtia fiyatlarını baskılaması ve ekonomik zayıflığın gelişmekte olan ülkelere de sirayet etmesiyle Brent ham petrol fiyatı, Haziran sonunda 102 Dolar/varil seviyesine gerilemiştir. Ağır-hafif hampetrol fiyat avantajının daha da daralması, geçen yıla göre küresel rafineri bakım duruşlarının daha az olmasıyla oluşan ilave üretim ve Güney Avrupa ekonomilerinde süren kırılganlığın Akdeniz piyasasındaki petrol ürünü talebini olumsuz etkilemesi, geçen yılın ilk yarısında 5,73 Dolar/varil olan Akdeniz Rafineri Marjı’nın %56 düşerek 2,52 Dolar/varil düzeyine gerilemesine neden olmuştur.
2,63 Dolar/Varil Seviyesinde Gerçekleşmiştir
Yılın ikinci çeyreğinde düşen ham petrol ve ürün fiyatlarıyla oluşan stok zararı, devam eden İran yaptırımlarıyla pahalılaşan ağır ham petrollerin rafinerilerin üretim maliyetlerini arttırması ve ürün taleplerindeki düşüşler gibi ana nedenlerle, Tüpraş’ın net rafineri marjı Akdeniz piyasasındaki düşüşe paralel olarak 2013 yılı ikinci çeyrek dönemde geçen yılın aynı dönemine göre %28 (1,02 Dolar/varil) azalarak 2,63 Dolar/varil seviyesinde gerçekleşmiştir. Rafinerilerin İlk 3 aylık dönemde tamamlanan yoğun bakım ve onarım duruşlarının da etkisi ile 196 Bin Ton azalan hampetrol ve yarı mamül şarjı nedeniyle 2013 yılı ilk altı aylık dönemde toplam kapasite kullanımı %75,8’den %74,4 seviyesine gerilemiştir. Yılın ilk yarısında Tüpraş yurtiçi satışları %2 oranında (200 bin ton) azalırken, ihracattaki %14 (412 bin ton) düşüşün etkisiyle toplam satışlar %5 oranında (612 bin ton) azalmıştır. İlk altı aylık dönemde azalan satış hacmi ve ham petrol fiyatındaki düşüşe paralel olarak, satış gelirleri 2012 yılının % 9,1 aşağısında olurken, geçen yıl ilk altı aylık dönemde 527 Milyon TL düzeyinde olan vergi öncesi kar, piyasalardaki negatif seyir doğrultusunda faaliyet karında yaşanan düşüş ve kurlardaki artışa bağlı olarak ortaya çıkan 335 Milyon TL’lık olumsuz net kur farkı sapmasının da etkisiyle bu yıl 77 Milyon TL vergi öncesi zarara dönüşmüştür.