Kurbana akademik uyarı!
Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Naim Deniz Ayaz, yaklaşan Kurban Bayramında kurbanlık alırken ve sonrasında dikkat edilmesi gereken 3 önemli kuralın olduğunu söyledi.
Akademisyen uyarısı
Doç. Dr. Naim Deniz Ayaz, kurbanlık hayvanların seçimi, kesimi ve sonrasında etlerin muhafazası ile ilgili uyulması gereken 3 temel kural olduğunu, bunların hayvan sağlığı, hayvan refahı ve gıda hijyeni olduğunu belirtti. Kurbanlık hayvan seçiminde küçükbaş hayvanların bir yaşını, büyükbaş hayvanların ise iki yaşını tamamlamış olması ve gebe olmaması gerektiğini belirten Doç. Dr. Ayaz, "Zayıf, sürünün gerisinde kalan, tüyleri mat ve karışık, donuk bakışlı, anormal hareketler sergileyen hayvanlar tercih edilmemelidir. Ayrıca, hayvanın gövdesinde veya burnunda akıntı veya ağzında aşırı bir salya bulunmamalıdır. Dışkısı sıvı olmamalı, idrarı saman renginde olmalıdır. Hayvanlar topallamadan 4 ayağının üstüne basarak durmalı ve yürüyebilmelidir. Öksürük ve hırıltı olmaksızın sessiz bir şekilde soluk alıp verebilmelidir. Seçilecek hayvanlar dişlerini gıcırdatmamalı, iniltisi bulunmamalı ve kambur durmamalıdır. Anormal bir şişliği, iltihap ve açık yarası bulunmamalıdır" dedi.
Eziyet etmeyin
Hayvanlar strese duyarlı canlılar olduğunu ve kesim öncesi ve esnasında yaşayacakları stresin ve yorgunluğun et kalitesini çok olumsuz etkileyeceğini dile getiren Doç. Dr. Ayaz, "Bu nedenle hayvan refahına dikkat edilmelidir. Hayvanların kesim gününe kadar alıştıkları ortamda ve sürü içerisinde kalmaları strese girmelerini önleyecektir. Eğer uzun yoldan gelmiş ise kesim öncesinde hayvanların yeterince dinlendirilmiş olmalarına dikkat edilmelidir. Hayvanlara yeterli yem ve su verilmesi son derece önemlidir. Hayvanların kesim alanına getirilmeleri esnasında aşırı yorulması, dövülmesi, eziyet edilmesi, acele ettirilmesi, kesilen diğer hayvanları görmeleri ve kesimin tek bir bıçak darbesi ile yapılamaması strese neden olur. Bu durum etin koyu, sert ve lezzetsiz olmasına ve etin daha çabuk bozulmasına yol açtığı gibi dinimizce de uygun değildir" şeklinde konuştu.
Ehil kasaplar olmalı
Kesim işleminin mutlaka ehil kasaplar tarafından yapılması gerektiğini belirten Doç. Dr. Ayaz, "Bu konuda karşılaşılan en önemli sorunlar, kesim yapanların kendilerini yaralamaları, hayvanlara gereksiz acı çektirilmesi ve kurban işleminin dini amacından uzaklaşmasıdır. Kesim esnasında hayvan gövdesi yere temas ettirilmemelidir. Kesim hijyeni açısından dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus deri yüzeyinin ve bağırsak içeriğinin etlere temas ettirilmemesidir. Bu etlerin zararlı mikroorganizmalarla bulaşmasının önlenmesi açısından çok önemlidir. Bu noktada yapılan en sık hatalar kesimi yapan kişinin deriyi tuttuğu eliyle karkasa temas etmesi, bıçağın deriye silindikten sonra karkasın parçalanmasına devam edilmesi veya iç organların çıkarılması esnasında içeriğin karkasa bulaşmasıdır"dedi.
Hastalık belirtileri
Ülkemizde kasaplık hayvanların kesimi resmi veteriner hekim kontrolünde yapılmakta olduğunu ancak Kurban Bayramında istisnaların yaşandığını dile getiren Doç. Dr. Ayaz, "Kesim işlemi bir veteriner hekim kontrolünde yapılmamışsa, hayvanın sağlıklı olup olmadığının tespitinde göğüs ve karın boşlukları ile buralarda bulunan organların kontrolü büyük önem taşımaktadır. Organlarda renk değişiklikleri, apseler, kistler, inci tanesi şeklinde beyaz oluşumlar önemli hastalıkların belirtisi olabilir. Vatandaşlarımızın böyle şüpheli durumlarla karşılaşmaları halinde etleri tüketmeden önce, hayvan gövde ve iç organlarını birlikte bir veteriner hekime göstermeleri, ayrıca hastalıklı doku ve organları kendileri tüketmedikleri gibi evcil hayvanlarına da yedirmemelidirler. Eğer kesim bir mezbahada yapılmamış ise hastalıkların doğada yayılımının önlenebilmesi için bu organ ve dokuların en az
Kesim sonrası etler…
Kesim sonrası etlerin nasıl değerlendirileceğinin, et kalitesi ve gıda hijyeni açısından önemli olduğunu dile getiren Doç. Dr. Ayaz, "Kesim sonrasında elde edilen kasların ete dönüşmesi için yaklaşık bir gün etlerin serin ve temiz bir ortamda bekletilmesi gerekmektedir. Bu süreden sonra etlerin tüketilmesi doğru olacaktır. Daha sonra etler pişirilebileceği gibi çiğ olarak da muhafaza edilebilir. Etler uzun süre saklanacak ise bir ailenin bir öğünde tüketebileceği kadar küçük porsiyonlara bölünerek buzdolabı poşetlerine konulup dondurulması gerekmektedir. Büyük parçalar halinde dondurulan etler, çözündürüldüklerinde bir defada tüketilemediğinden tekrar tekrar dondurma ve çözündürme işlemleri sonrası bozulabilmekte ve gıda zehirlenmelerine yol açabilmektedir" şeklinde konuştu.