Yüz felci, yüzün mimik hareketlerini kontrol eden sinirin fonksiyonunu kaybetmesi sonucunda ortaya çıkıyor. Hastaların bir-çoğunda belli bir sebep bulunamıyor. Ancak, kulak iltihapları, tümörler, bazı virüsler ve sinir yaralanmaları yüz felci-ne yol açabiliyor. Klimalar ve açık camdan gelen soğuk hava da en önemli yüz felci sebepleri arasında yer alıyor.
İhsan Bey, yayıncılıkla uğraşıyordu. Son birkaç gündür gece uykusu uyuyamamış. Sabaha karşı ev-ofisinde pencere önünde uyuyakalmıştı. Uyandığında yüzünde bir keçeleşme hissetmişti; ama anlayamadı. Kahvaltılık bir şeyler hazırlarken mesai arkadaşları da gelmişti. Bir şeyler yemeye çalıştı; ama tat alamadığını fark etti. Keçeleşme de giderek artıyordu. Sonra arkadaşları yüzünün bir tarafında anormallik olduğunu söylediklerinde acı gerçekle yüzleşiverdi. Aşırı stres, yoğun tempo sonucunda iyice yorulan yüz sinirleri, bir de saatlerce balkon ve pencere arasındaki hava cereyanına maruz kalınca felç olmuştu. Hemen doktora gittiler. 10 gün kortizonlu ilaç kullandı, 8–10 serum verildi. İlerleyen süreçte her gün bol yüz masajı, fizik tedavi, akupunktur, sakız çiğneme, ayna karşısında yüz hareketleri yapma gibi her şeyi denedi. Tuza dikkat edilemediği zamanlarda kortizon kilo yapıyordu. Yüz sinirlerinde yüzde 50 tahribat vardı. Başka profesörlere de muayene oldu. Memlekete gittiğinde yüzünde bu kez şişme başladı. Halbuki uzmanlar yüz felcinde şişme olmayacağını söylüyorlardı. Uzun tetkikler ve biyopsiler sonucunda beyin MR`ı çektirmeye karar verdiler ve beyinde ayrıca tümör olduğu, iyileşmeyi engellediği ortaya çıktı. Bu arada yüz kaslarıyla ilgili bir ameliyat oldu. Çeneden gelen bir kas dudaklara hareket ve yüze simetri vermesi için çevrildi. Ayrıca rahat kapanabilmesi için üst göz kapağı derisi içine 1 gr ağırlığında altın pul diktiler.
ŞİMDİ HER 6 AYDA BİR BEYİN MR`I ÇEKTİRİYOR
Her yüz felci hastasının hikâyesi İhsan Bey`inki gibi uzun sürmüyor. Özellikle erken teşhis ve verilen tedaviye ciddi bir şekilde uymak, özellikle bahar ve yaz dönemlerinde birçok insanın hayatını karartan yüz felcinden kurtulmak için çok büyük önem taşıyor.
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Gülten Özdemir; yüz felcinin, yüzün sağ ve sol kısmında bulunan sinirlerde genellikle soğuğa bağlı olarak ödem oluşmasından kaynaklandığını belirtti. Özdemir, yüz felcinin daha çok araç sürücülerinde ve kayak yapanlarda görüldüğünü belirterek, yüz felcinden korunmanın en etkin yolunun, sakız çiğneyip balon şişirerek çene ve yüz kaslarını güçlendirmek olduğunu kaydetti.
YÜZE DOĞRU ÜFLEYEN KLİMALAR FELÇ YAPIYOR
Dr. Gülten Özdemir, sıcak yaz günlerinde açılan klimanın ve seyahat ederken açılan camdan yüzün sadece bir bölgesine yoğunlaşan soğuk havanın yüz felcine neden olduğunu söylüyor. Yüz felcinin ağızda yamulmaya ve gözde kapanmaya neden olduğuna dikkat çeken Dr. Özdemir şunları söyledi: "İyi bir tedaviyle bir aylık zaman içinde normale dönülebilen yüz felcinde, vakit kaybetmeden nöroloğa ya da fizik tedavi uzmanına gidilmesi gerekir. Ödem çözücü ilaçlarla birlikte fizyoterapiye de başlamak gerekir."
Nörolog Dr. Gülten Özdemir, beyinle beyin sapı arasındaki veya beyinle yüz kaslarına kadar olan bölümdeki birçok hastalığa bağlı olarak yüz felci gelişebileceğini belirtiyor. Beyinle beyin sapı arasındaki yüz felci nedenleri nöroloji tarafından inceleniyor. Beyin sapından sonraki yüz siniri hastalıklarında oluşan yüz felcine ise periferik yüz felci deniyor. En sık rastlanan yüz felci şekli olan periferik yüz felcine virüsler, orta kulak iltihapları, sistemik hastalıklar (şeker hastalığı, hipertansiyon, sinir iltihabı, sarkoidoz, vitamin eksikliği vb.) ve tümör kaynaklı hastalıklar yol açabiliyor. Ayrıca kulak çevresine veya yüze gelen darbeler de yüz sinirini hasara uğratarak yüz felcine sebep olabiliyor. Dr. Özdemir, ameliyatın en son tercih edilecek çözüm yöntemi olduğunu belirterek, "Ne zaman ameliyat gerektiği kesinlik kazanmış değildir. Karar verirken ilaç tedavisine ne derece cevap alındığı, elektrofizyolojik testlerin sonucu ve başlangıçtan beri geçen süre dikkate alınarak karar verilir." diyor.
Yüz felci nedir?
Yüz felci; yüz hareketlerinin genellikle tek taraflı azalması veya kaybolmasıdır. Kaş kaldırma, göz kapama, diş gösterme, gülme ve yanak şişirme gibi hareketler bozulur. Hasta, felçli yüz tarafındaki kulağının arkasında bir ağrı veya işitmede zorlanma hissedebilir. Uyuşma algılar. Ama yapılan muayenede gerçek bir duyu kaybı bulunmaz.
Nasıl tedavi edilir?
Belirtiler başladığı zaman 7-10 gün denenecek bir prednizon ve B vitamini takviyesi tedavisi, hastalarda genel olarak olumlu sonuç verebiliyor. Sebep virüsler ise antiviral tedavi; bakteriler ise antibiyotik tedavisi uygulanıyor. Gece yatarken yapay gözyaşı damlaları ve göz bandı kullanmak kornea hasarını önlemede yararlı olabiliyor. Dr. Özdemir, 7-10 gün ilaç kullanımı, masaj, sıcak uygulaması, yüz kaslarını çalıştıracak egzersizler ve aynı tarafla sakız çiğnemenin hastalarda rahatlamaya yol açtığını kaydediyor.
Uçuklara dikkat Dudaklarda uçuk yapan HSV-1 virüsünün sebep olduğu idiopatik yüz felci de yüzdeki sinirleri tahrip edebiliyor. Bu felcin iyileşme oranı yüksek; ancak yaşlılarda sekel kalabiliyor. HSV-1 virüsü vücuda girip yerleşiyor ve bir gün aktif hale gelip yüzün sağ ya da sol tarafında felce yol açabiliyor.
