Türkiye’de 5 firmanın 50 markayla faaliyet gösterdiği sigara pazarında, 5 yıl önce yaşanan sigara savaşlarının bir yenisi başladı. Philsa, BTI ve BAT arasında başlayan fiyat rekabeti ile aynı segmentte fiyat aralığı genişledi. Üst markalarda fiyatlar 5.50-7.25 TL arasında değişirken, orta kategori ise 3.50-6 lira arasında seyrediyor. Çıkıp, inen fiyat tiryakinin kafasını karıştırıyor.
Hükümetin sigara, alkol ve akaryakıtta özel tüketim vergisini (ÖTV) artırmasının ardından, 5 yıl önce yaşanan ve yine bir vergi artışı sonrası başlayan savaşın bir benzeri yeniden başladı. Fiyatlar konusunda birbirleriyle paralel hareket eden sigara üreticileri arasındaki uyum bozulunca, açıklanan zamların hepsi olmasa bile bazıları geri alındı. Bu durumda aynı kategorilerde fiyat aralığı genişledi. Aynı kategoride fiyat farkı 1.75 liraya kadar çıktı. Orta segmentte bir markanın fiyatı 6 liraya çıkarken, üst segmentte 5.5 liraya sigara almak mümkün hale geldi. Şu anda en ucuz sigara 3.5 lira olurken, en pahalı sigara 7.25 liradan satılıyor.
Hamle 1: JTI uyumu bozdu
Türkiye’de Philip MorrisSa, British American Tobacco (BAT), Japan Tabacco International (JTI), European Tobacco ve Imperial Tobacco’nun 50 civarında markasıyla faaliyet gösterdiği pazarda, fiyatlar arasındaki ilk paralelliği bozan JTI oldu. ÖTV artışının ardından ilk zam açıklayan Philsa oldu. Hemen ardından BAT benzer bir artışa gitti. Ancak JTI, rakiplerinin yaptığı zamlara karşılık fiyat artışı daha düşük tutunca, üreticiler arasındaki fiyat uyumu bozuldu. Rakiplerinin 4.25 liradan 5.25 liraya çıkardığı orta aynı segmentteki ürünün fiyatını 5 lirada, üst segmenteki markalardan en çok satanını 6 lirada tutunca, fiyat bombasının pimini de çekti.
Hamle 2: Philsa meydan okudu
JTI’ın orta segmenteki bir markanın fiyatını düşük tutarak aynı segmenteki kendi markasından pazar payı almayı planladığını fark eden Philsa, en büyük kozunu kullandı. Türkiye’de pazarın yüzde 60’ını orta segmentteki sigaralar oluştursa da, üst segmenteki tek markasıyla rakiplerine meydan okuyan Philsa, bu markasının fiyatını düşürdü. ÖTV artışı ile 7 liraya çıkardığı fiyatı, yeniden 5.50 liraya indiren Philsa, hem rakiplerine hem de Maliye’ye mesaj verdi. Rakiplerine, “Kozumuzu en çok satan markalarımız üzerinden yapalım”, Maliye’ye de “Ben kârdan zarar ederim ama senin de vergi gelirlerin azalır” mesajları vermesi, ortalığı hepten karıştırdı.
Hamle 3: BAT tavır aldı
Rakiplerinin bu hamleleri karşısında sessiz kalmayan BAT da, dün orta segmentteki iki markasında 4.50 liraya çıkardığı fiyatı 3.50 liraya çektiğini açıkladı. BAT’ın halka açık en büyük ikinci global tütün şirketi olduğu ve pazardan yaklaşık yüzde 13 pay aldığı, ürünlerinde 60 yıldır Türk tütünü kullandığı ve 2 binden fazla çalışla Türkiye yatırımlarının 2 milyar doları aştığı belirtildi. Pazarın büyük oyuncuları Philsa, BAT ve JTI arasında başlayan savaşın, pazarın küçük oyuncuları Imperial Tobacco ve European Tobacco’yu da etkilemesi bekleniyor. Zira European Tobacco, ürünlerine zam yaptığı gün, Philsa ve BAT’ın indirimleri ile karşılaştı.
3 Nüyüklerde Fiyat Dengesi Nasıl Bozuldu (TL)
Philip MorrisSa
· Lokomotif üst marka: 5.50
· Diğer üst markalar: 7.25-7.50
· Orta segment: 5.25-6.0
· Alt segment: 4.25-4.50
British American Tobacco
· Lokomotif üst marka: 7.0
· Diğer üst markalar: 7.25-7.50
· Orta segment: 3.50-5.25
· Alt segment: 4.20-4.40
Japan Tobacco International
· Lokomotif üst marka: 6.0
· Diğer üst markalar: 7.0
· Orta segment: 5.0
· Alt segment: 4.0-4.50
Bayi İle Tiryaki Karşı Karşıya Kaldı
Sigara üreticilerinin fiyatları önce artırıp, sonra indirmesi dün bayiler ile tiryakileri karşı karşıya getirdi. Yapılan açıklamaları öğrenen tiryaki, sigarasını yeni fiyattan almak istedi. Özellikle 5.5 liraya indirildiği açıklanan sigaraya 7 lira ödemek istemeyen tiryaki, bayi ile tartışmak durumunda kaldı. Bayiler ise zamlı fiyattan aldığı sigarayı, üretici şirketle bir mahsuplaşma yapmadan 5.5 liraya satamayacağını anlatmaya çalıştı. Bayiler ayrıca eskiden benzer fiyat aralığında satılan sigaraların şimdi farklılaşmasının işlerini zorlaştırdığından da yakında.
