Hayat kurtarır...!
Kırıkkale İl Sağlık Müdürü Dr. Feramiş Ender Güngüneş, Mart Ayı Kolon Kanseri Farkındalık Ayı çerçevesince her 30 kişiden birinin kolon kanseri tehdidi ile yaşadığını söyledi.
ÖNEMLİ BİR KONU
Kolon kanserinin ülkemizde en çok görülen kanser türleri arasında 3´üncü sırada yer aldığa dikkat çeken İl Müdürü Güngüneş, erken dönemde neredeyse hiç belirti vermeyen kolon kanserinin sinsice ilerleyen bir hastalık olduğunu ve en çok yanlış beslenme alışkanlıklarından etkilendiğini söyledi. Kolon ve rektum, sindirim sisteminin kalın bağırsak denen kısmını oluşturduğunu ifade eden İl Sağlık Müdürü Dr. Feramiş Ender Güngüneş ?Son 20 santimetrelik kısmı rektum, buradan ince bağırsaklara kadar olan kısmı ise kolon olarak adlandırılır. Toplam yaklaşık 1,5 metre uzunluğundadır. Kısmen sindirilmiş gıdalar ince bağırsaktan kolona gelir. Kolon su ve mineralleri besinden ayırır, geri kalanı anüsten atılmak üzere depolar.
ÖNEMLİ UYARILAR
Kolondan başlayan kansere kolon kanseri, rektumdan başlayan kansere rektal kanser denir. Kolon ve rektum kanserleri bu organların iç yüzeyini örten tabakayı oluşturan hücrelerden gelişir. Sağlık Bakanlığı´nın istatistiklerine göre en sık görülen ilk 5 kanser arasındadır. Her yaşta görülebilmelerine rağmen en sık 50 yaşından sonra gözlenmektedir. Ortalama görülme yaşı 63´dür. Kadın-erkek arasında görüme sıklığı açısından pek bir fark yoktur. Kolorektal kanser kolon ve rektumun dışına çıktığında, kanser hücreleri genelde yakındaki lenf bezlerinde bulunabilir. Kanser hücreleri bu lenf bezlerine ulaşabilirse diğer bezlere, karaciğer ve uzak organlara ulaşabilir?
BUNLARI MUTLAKA YAPIN
Risk faktörleri hakkında da açıklamalarda bulunan İl Müdürü Dr. Feramiş Ender Güngüneş ?Kolorektal kanserin kesin sebebi bilinmemekte olup en bilinen risk faktörleri aşırı kilolu veya obez olmak, fiziksel olarak aktif olmamak, fazla miktarda işlenmiş gıda veya kırmızı et tüketimi, alkol kullanımı, sigara, ileri yaş, ailede benzer kanser öyküsü bulunması olara sıralanabilir. Kalınbağırsak kanserlerinden korunmada tarama yöntemlerinin yanı sıra riski azaltıcı bazı basamaklar da mevcuttur. Örneğin fiziksel egzersiz, aşırı kilolardan kurtulmak, sigara ve alkol kullanmamak, yüksek lifli, düşük yağ içerikli gıdaları tüketmekten kaçınmak birkaçıdır? şeklinde konuştu.
AĞIRI OLMASINI BEKLEMEYİN
Belirtilerinden bahseden Güngüneş ?Bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler, İshal, kabızlık, bağırsakta tam boşalmama hissi, Dışkıda kan (parlak ya da koyu kırmızı), Normalde olduğundan daha ince dışkılama, Genel abdominal rahatsızlık ( gaz, kramplar, şişkinlik), Bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı, Sürekli yorgunluk, bulantı, kusmadır. Çoğunlukla bu belirtiler kansere bağlı değildir. Diğer başka sağlık problemleri bu belirtilere yol açabilir. Ancak bunlardan herhangi birine sahip kişilerin, erken tanı ve tedavi için doktora başvurması önerilir. Genelde kanserin erken dönemlerinde ağrı olmaz. Ağrı olmasını beklemeden doktora başvurmak kanserin erken tanısında önemlidir?
TARAMALARINIZI YAPTIRIN
?Diğer kanserlerde olduğu gibi kolon kanserleri de iyice büyüyene kadar belirti vermezler. Bu nedenle amaç, daha kanserde belirti yokken tümörü ortaya koymak olmalıdır. Belirtiler gelişmeden önce bir kişinin kanser için taranması poliplerin ve kanserin erken tanınmasında yardımcı olur. Poliplerin erkenden tanınıp çıkartılması, kolorektal kanseri önleyebilir. Erken tanı konulduğunda, kolorektal kanserin tedavisi daha etkin olabilir. Bu nedenle, 50 yaş üstündeki kişiler izlenmeli ve kolorektal kanser için artmış riski olan kişiler daha erken tarama programına alınmalıdır. Taramada ülkemizde ?gaitada gizli kan testi? uygulanmakta ve bu testi 50-70 yaş arasındaki herkesin 2 yılda bir yaptırması önerilmektedir.
Kan uyarısı!
Dışkıda gizli kan saptanıp kolonoskopi yapılan kişilerde henüz kanserleşmemiş polip halindeki tümörler tespit edilerek kanser gelişmesi önlenebildiği gibi kanser gelişmiş olan olgularda da erken teşhis ile ölüm oranları azaltılmaktadır. Risk gruplarına girmeyen hastalara, 50 yaşından başlayarak gaitada gizli kan taraması, 50 yaşın üzerinde ise en azından 5 yılda bir sigmoidoskopi, 10 yılda bir kolonoskopi yapılması önerilmektedir. Risk grubunda olan hastalardan; daha önce polip çıkarılmış olan hastalar bu işlemden sonra 1-3 yıl içinde tekrar kolonoskopi yaptırmalıdır. Anne baba gibi yakın akrabalarında kalın bağırsak kanseri tanısı konmuş olanlar 40 yaşından önce veya akrabasına tanı konulduğu yaştan en geç 8-10 yıl önce taramayı başlatmalıdır?
ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIR
Erken teşhiste ve kanserle mücadelede Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinin (KETEM) çok önemli rolü olduğuna dikkat çeken İl Sağlık Müdürü Dr. Feramiş Ender Güngüneş ?Kırıkkale Merkez Toplum Sağlığı Merkezine bağlı olarak hizmet vermekte olan Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezinde (KETEM) meme kanseri, serviks ve kolorektal kanserine yönelik eğitim, muayene hizmetleri, tetkik, smear ve mamografi çekimleri yapılmaktadır. Vatandaşlarımızın kanser konusunda en yakın ve ücretsiz danışmanı KETEM´dir. Kanser konusunda bilgi almak ve muayene olmak için mutlaka KETEM´e başvurmalıyız. Unutmayalım Erken Teşhis Hayat Kurtarır? dedi.
