Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Türkel bilgi verdi
MS nedir, belirtileri neler, tedavisi ne?
Özel Kırıkkale Yaşam Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Yakup Türkel, Çarşamba günü etkinliklerin gerçekleştirileceği Dünya MS Günü dolayısıyla bir açıklamada bulundu.
TÜRKEL BİLGİLER VERDİ
Hastalığın tanımı, belirtileri ve önlenebilmesine yönelik açıklamalar yapan Doc. Dr. Yakup Türkel, açıklamasında şunları ifade etti: ?Multipl Skleroz (MS) hastalığını kitlelere duyurmak ve farkındalık yaratmak adına Uluslararası MS Federasyonu-MSIF (Multipl Sclerosis International Federation) ve Dünya Sağlık Örgütünün-WHO (World Health Organization) ortak kararları ile her yıl Mayıs ayının son Çarşamba günü, 2009 yılından başlamak üzere ?´Dünya MS Günü´´ olarak ilan edildi. Bizlerde Kırıkkale Özel Yaşam Hastanesi olarak halkımızı bu konuda bilgilendirmek istedik. MS bağışıklık sistemi ile ilişkili olarak gelişen beyin ve omurilik´ten oluşan merkezi sinir sistemi hastalığıdır. MS otoimmün hastalıklardan biridir. Otoimmün hastalıkta, bağışıklık sistemindeki yanlış iletişim sonucu savunma araçları vücudun kendi dokusunu hedef seçer.
NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
MS´in neden ortaya çıktığı bilim adamlarınca hala üzerinde çalışılan bir alandır. Her geçen gün bu konuda bilgiler artmakla birlikte süreci tam olarak neyin tetiklediği henüz bilinmemektedir. MS en sık kadın cinsiyette ve 20-50 yaş aralığında görülür. Dünyada yaklaşık 3 milyon, ülkemizde ise 40.000 civarında hasta vardır. Hastalığın daha çok kuzey yarıkürede kuzey bantta; güney yarı kürede de güney bantta yer aldığını ve tropikal kuşakta çok nadir olduğu bilinmektedir. Beyaz ırkta özellikle Kafkas kökenli insanlarda sık görülürken, sarı ve siyah ırkta nadir olduğu bilinmektedir. MS´e yakalananlar içinde İskandinav ülkeleri, İngiltere, kuzey Avrupa ülkeleri ve kuzey Amerika yüksek riskli bölgelerdir. Türkiye diğer Akdeniz ülkeleri ile orta risk bölgesi içinde yer alır.
RİST FAKTÖRLERİ NELER?
Çok önemli iki risk faktörü; "sigara içmek ve D vitamini eksikliği" olduğu ortaya konmuştur. MS hastaları oldukça farklı belirtilerden yakınabilirler ve bireyler arasında hastalığın seyrinin farklı olmasından dolayı belirtilerin şiddeti ve sıklığı da kişiden kişiye farklılık gösterebilir. MS genç erişkinlerde izlenen, bu nedenle de iş yaşamı, özel ve sosyal yaşamda çok büyük yükler getiren bir hastalıktır. Hastaların özürlülüğün artıran farklı ve çok sayıda belirti mevcuttur. Bazı belirtiler kısa süreli ve geri dönüşlü iken bazıları daha ilerleyici seyreder ve özürlülük nedeni olabilir. Belirtiler çoğu zaman bir arada izlenirler ve kompleks bir özürlülük paterni oluştururlar.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Tipik olan ve sık görülen belirtiler şunlardır: Görme bulanıklığı: göz siniri beyaz cevherinin etkilenmesi ile Çift görme: beyin sapı göz hareketlerini idare eden bölgelerin etkilenmesi ile Denge bozulması: beyincik başta olmak üzere denge ve koordinasyon ile görevli alanların etkilenmesi ile Duyu ve kuvvet kayıpları: beyin ve omurilik duyusal ve motor merkezlerinin etkilenmesi ile ortaya çıkabilir.
TEDAVİ PLANLARI YAPILMALI
Sıklıkla görülen gidiş % 70´e varan oranlarda atak ile ani başlangıçtır. Bu hastalardan bir bölümünde alevlenme/ataklar değişik aralarla tekrar edebilir. MS tanısı konulurken hastanın klinik bulguları ve başta Beyin ve Omurilik Manyetik Görüntülemesi (MRG) çeşitli yardımcı tanı yöntemleri dikkate alınır. MS hastalığının tedavisi; atak tedavisi, uzun süreli tedavi ve destekleyici tedavilerden oluşmaktadır. Hastanın durumu hekim tarafından değerlendirilerek hasta ile işbirliği içinde tedavi planı yapılmaktadır. MS hastalığı uzun süreli bir hastalık olması nedeniyle tedavi planı bu durum düşünülerek planlanmalıdır.
YAŞAM´DA TANI VE TAKİP VAR
Egzersiz programları ve kasların çalıştırılması hastaların akut atak döneminin izlerini silmesine ve kas spazmlarının giderilmesine yardımcı olmakla beraber bu çalışmalar birçok hastanın kendine güvenini artırır. Son olarak şunları vurgulamak gerekir. MS hastalığı bulaşıcı ve öldürücü bir hastalık değildir. MS hastalarının çocuk sahibi olmalarında bir sakınca yoktur. Doğru tedavi yöntemiyle hastaların yaklaşık yüzde 20´si uzun süreli ilaçları kullanmaya bile gerek kalmadan yaşamını sürdürebilmektedir. Bu süreçte devlete düşen en önemli görev ise hastaların toplumsal yaşamlarını kolaylaştıracak yasaların çıkarılmasına yöneliktir. Halka açık yerlere rampaların ve asansörlerin konması, MS hastalarına uygun tuvaletlerin yapılması, hastaların toplu taşıma araçlarından faydalanabilmesi çok büyük önem taşımaktadır. ?Kırıkkale Yaşam Hastanesi Nöroloji Kliniği´nde MS hastalığı tanısı ve takibi yapılmakta ve hastalara her konuda destek sağlanmaktadır.?
